Yeni doğan her 2000 çocuktan biri ikili cinsiyet rejiminin standardize ettiği “kadın” veya “erkek”in sahip olması beklenen özelliklerin dışındaki varyasyonlardan biriyle, birbirinden farklı internal (iç) ve ekternal (dış) cinsiyet karakteristikleriyle dünyaya geliyor ve dünya nüfusunun %1.7'si interseks varyasyonlarından birine sahip.
Çoğu zaman canavarlaştırılan, uğursuzluk ya da tanrının bir gazabı olarak görülen, “normalin” bir tehdidi olduğu için dönüştürülen interseks bedenlere müdahale ilk olarak 1800'lü yıllarda başlıyor. Ancak bu müdahalelerin standardizasyonu (“anormal” gonadları (over, testis) ortadan kaldırmak, “kısalmış” vajinaları düzeltmek ve “ambigus” (ikili) genitalyanın görünümünü değiştirmek) 1950'leri bulmakta. Büyük oranda kozmetik gerekçelerle temellendirilen bu müdahaleler ise on binlerce insanda kronik ağrılara, depresyona, travmalara neden olmakta. Dünyada 1990'lı yıllarla beraber interseks aktivistler bedenlerinin patolojizasyonuna ve gündelik hayatın her alanında maruz kalınan ayrımcılıklara karşı mücadele ediyor.
Kaos GL “İnterseks” temasıyla çıkan Kasım-Aralık sayısında interseks varyasyonlarına, intersekslerin maruz bırakıldığı sosyal ve tıbbi yaptırımlara, eğitime ve sağlığa erişim haklarının nasıl gasp edildiğine, çalışma hayatlarında ve hayatın her alanında dayatılan “zorunlu”luklara değiniyor. Fiziken ikili cinsiyet rejimi tarafından cinsiyetlendirilmiş ve kültürel olarak toplumsal cinsiyetli bedenleri bozan Türkiye ve dünyanın farklı coğrafyalarından interseks aktivistlerin deneyimleri yer aldı bu sayıda.
InterAct örgütünün hazırlamış olduğu “ailemizin, arkadaşlarımızın, doktorlarımızın ne bilmesini istiyoruz?” broşürlerini çevirdiğimiz İnterseks dosyasına aynı zamanda Gamze Akçay Oruç, Özde Çakmak, Can Sönmez, Belgin Günay, Demhat Aksoy, Georgiann Davis, Şerife, Gözde Demirbilek, Neşe Öztürk, Kristian Randjelovic, Damla Umut Uzun, Ege Lucius ve Caner Yavuz yazdı. Gündem bölümümüze ise Süreyya Karacabey, Funda Şenol Cantek, Ömer Akpınar, Yıldız Tar, Semih Özkarakaş, Hakan Özkan, Ayta Sözeri ve Umut Güner çok değerli katkılarda bulundu.
Kapak ve Umum'da işleri yer alan Kemal Özen'e ve bu sayıya katkı sunan herkese sonsuz teşekkürler.
Keyifli okumalar.
Yorum yaz