Sansar

"Kronolojik olarak Mehmed Rauf'un üçüncü tiyatro eseri durumunda olan Sansar, 1328 yılında Servet-i Fünun dergisinde "mudhike 3 fasıl" ibaresiyle yayınlanır. Oyun, 'Madam Binemeciyan Kumpanyası'nın dağarcığında İki Kuvvet adıyla ve Ferdi ve Şürekası ile birlikte "pek feci bir neticeyi pek celb-i merak bir tarzda hal ve teşrih" eden bir temsil olarak yer almaktadır. Mehmed Rauf'un aslen bir facia olmakla beraber, "tabiyye-yi beşeri tetkik" ettiği için komedi olarak nitelendirdiği ve facia terimi kötüye kullanılarak bayağılaştırıldığından "mudhike" demeyi tercih ettiği İki Kuvvet, 1920 yılında Sansar adıyla kitaplaştırılmıştır. Trajik bir hikaye etrafında örülen ve temel izleği yasak aşk, evlilik çatışması olan oyunda, eşlerin görüşüp anlaşması sağlanmadan yapıyan evliliklerin ve ana babaların çocuklarına gösterdikleri aşırı şefkatın eleştirisi de vardır. Sansar, dili ve anlatım tarzı açısından bir tiyatro metninin üslubuna oldukça uygundur. Mehmed Rauf'un biraz çözük ve dağınık ama aynı zamanda sevimli ve rahat okunan cümleleri metnin tamamına hakimdir denilebilir. Seçilen kelimeler ise 20. yüzyılın başlarında İstanbul'daki bir konakta işitilmesi mümkün ve muhtemel bir konuşma dilini yansıtmaktadır."