Moğolların Gizli Tarihi (Ciltli)

Moğolca adı Manghol-un Niuça Tobça'an; Çince adı Yüan-Ch'ao Pi-Shi olan bu anonim eser, Prof. Dr. Ahmet Temir tarafından Moğolca aslından Türkçe'ye tercüme edilmiştir. Temir'in girişte verdiği bilgiye göre metnin tercümesi 1. cildi; "mukayeseli ve tenkidli bir şekilde işleme"si ise 2. cildi teşkil etmektedir. Fakat Temir 2. cildi tamamlama imkanı bulamamış, dolayısıyla çalışması, 1. ciltten ibaret kalmıştır. Ayrıca Temir'in bu eserde geçen sözler için Moğolca, Çince, Türkçe etimolojik bir lügat üzerinde çalıştığı da bilinmektedir.

Epik bir üsluba sahip olan metin, Moğolların efsanevi menşeinden başlayarak Ogodai'yın zamanına kadar en eski bilgileri içine almaktadır. Eserin sonundaki bir kayda bakarak 1240 yılında akleme alındığı anlaşılmaktadır. Moğolca metnin kelime kelime satır arası Çince tercüme içeren nüshası Temir'in çevirisinde de esas alınmıştır.