Yahudi Düşünür Saadia Gaon; Hayatı, Eserleri, İnanç Tarihindeki Yeri

İslâmiyet'in yaşandığı coğrafyada doğup büyüyen, hem Arapça hem de İbraniceyi günlük hayatında ve ilmî çalışmalarında anadili olarak kullanabilen Sa'id bin Yusuf el-Feyyûmî (daha bilinen ismiyle Saadia Gaon), Ortaçağ İslâm dünyasında yaşamış en önemli Yahudi âlimlerden biridir. Çok farklı alanlarda kaleme aldığı onlarca eseriyle hem kendi döneminde dinî ve edebî ilimlerde otorite kabul edilmiş, Yahudi hukuku ile ilgili hususlarda fetvasına başvurulan mercî olmuş ve hem de kendisinden sonraki âlimlere yol göstermiştir. Saadia Gaon'un göze çarpan en belirgin özelliği hem vahiy geleneğine sıkı sıkıya bağlı bir Yahudi inançlısı olması hem de akla gerçekten çok önemli bir rol atfeden bir rasyonalist olmasıdır. Yazdığı eserlerde, Yahudi inanç esaslarının akıl ile uyumlu olduğunu, Yahudilerin imânî olarak kabul ettikleri tüm esasların aklî olarak da kabul edilebilir esaslara dayandığını ispatlamaya çalışmıştır. Saadia Gaon, Yahudi dinî esaslarını ilk defa rasyonalize etmeye çalıştığı için Ortaçağ Yahudi Felsefesinin başlangıç noktasını oluşturur.