Ahi Evran; İktisatçı, Sanatkar ve Ahi Teşkilatı'nın Kurucusu

Ünlü Türk bilgini, iktisatçı, sanatkar ve Ahi Teşkilatı'nın kurucusu Ahi Evran, Azerbaycan'ın Hoy şehrinde doğmuş, 1172-1262 yılları arasında yaşamıştır. Ahi Evren'in asıl adı "Nasirüddin Ebü'l Hakayık Mahmud B. Ahmed"dir. Ahi Evran, ilk eğitimini doğum yeri olan Azerbaycan'ın Hoy şehrinde aldıktan sonra, Horasan'a giderek ünlü alimlerden Fahreddin Razi'den Fen Bilimlerini, Felsefe ve Kuran-ı Kerim tefsirlerini öğrenmiştir. Ahi Evran, gençliğinde Hoca Ahmet Yesevi'nin talebelerinden aldığı ilk tasavvuf terbiyesiyle yetişmiş ve olgunlaşmıştır. Anadolu'nun vatanlaşmasında ve Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda büyük rol oynayan, bu sebeple Türk-İslam tarihinin önemli şahsiyetlerinden olan Ahi Evran, ahlak, sanat ve konukseverliğin uyumlu bir birleşimi olan Ahilik Teşkilatı'nı kurmuş ve bu teşkilatı son derece saygın bir kurum haline getirmiştir. Bu sivil toplum kuruluşu, yüzyıllar boyunca bütün esnaf ve sanatkarlara yön vermiş, onların işleyişini düzenlemiştir. Ahi Evran, eşi Fatma Ana'nın kurduğu dünyanın ilk kadın teşkilatı olan "Bacıyan-ı Rum" teşkilatını, bugünkü adıyla Anadolu Kadınlar Birliği'ni de himaye etmiş ve her iki teşkilatın da büyümesi için çaba sarf etmiştir. Ahi Evran, kendi mesleği olan dericilik dalından başka, 32 çeşit mesleğin gelişmesine öncülük etmiştir. Ahi Evran'ın Anadolu'da kurduğu Ahilik Teşkilatı; ahlak, akıl, bilim ve çalışma olmak üzere dört temel esas üzerine kurulmuştur.