Hz. Yûsuf Fassı

İbn ArabîHazretleriYûsufFassı'nda, Yûsuf Peygamber'in kulluğundan asıl tekâmülettiğini ve kâmilinsan olma seviyesine yükseldiğini anlatıyor. Bu esnada da Hz. Yûsuf'un missal âleminin hakîkatini keşfettiğini ve Allah'ın izniyle rüyaları yorumlayabildiğini izah ediyor. NûriyyehikmetininYûsufkelimesiyleilişkilendirilmesi, Yûsuf'unkeşfettiğişeylerinmisalâlemindeoluşmasındandır. Varlığayayılmışidrakediciakılolannur, keşfedervekeşfettirir. Yûsuf, Allah'tankendisinetecellîedenhakîkat-iMuhammedî'ninnuruylabukeşifleriyapabildi. Buna da tabirilmidendi. Hz. Peygamber (s.a.s) ise"İnsanlaruykudadır. Öldüktensonrauyanırlar"buyurarakbudünyahayatınıuykusaydıvehayalolanbudünyayıtabiretti. Zîra, beşerindünyahayatındasahipoldukları mal, mülk, her şeyburadabırakılır. Aynenrüyadagörülenlerinelegeçmemesigibieşyanınhepsihayaldenibarettir. Havadauçankuşunyerdekigölgesiniyakalamayaçalışanahmakavcıgibidünyagafletinedalmışkimsebilmezkipeşindenkoştuğugölge, Hakk'ınesmavesıfatlarınınaksidir. Aslınıbırakıphayalinpeşindekoşmak, ömrüziyanedip, eliboş, kalbi karanlıkkalmaktır. İnsanıaldatıcıhayallerpeşindekoşmaktankurtaranlarisekâmilinsanlardır.HakîkattekâmilinsanlarAllah'ınyeryüzündekiakisleri, gölgeleridir. Bu fass İhlâs Sûresi'nin hakikatini, Allah'ın birliğini ve kuldaki tecellîlerini açıklarken, konuyumisalâlemiylebirleştirerekrüyaların hakîkatine kadar iniyor ve bütün sorularımızın cevabı oluyor.