1984 & Hayvan Çiftliği

İki Kitap Birden projesi; dil, anlayış, içerik ve edebi kimliğin dışa vurumu noktasın- da benzer yazarları ve eserlerini bir araya getirmeyi amaçlayarak yola çıktı. Genelde iki farklı ama benzerlikleri olan yazarlar bu seri için tercih edildi. Ancak ilk kez George Orwell için bu prensip kenara bırakıldı. Sebebi ise oldukça basitti Orwell'in hem 1984, hem de Hayvan Çiftliği kitaplarının omurgasının aynı göğüs- ten beslenen sütkardeşler gibi olmasıydı. Distopya denildiğinde bugün akla gelen iki temel eser vardır. Bunlardan biri Aldous Huxley'nin yazdığı “Cesur Yeni Dünya”, diğeri ise George Orwell'in 1984'üdür. George Orwell'in 1946 yılında veremle mücadele ettiği günlerde yazmaya başla- dığı ve tamamlanması iki seneyi bulan eseri, yazarın önceki kitaplarında olduğu gibi ilk etapta tek bir düşünce sistemini eleştirir gibi gözükse de aslında genel olarak bütün sistemlerdeki aksaklıkların bir toplamıdır ve özü: ”İnsan insana acı çektirerek hükmeder!” Hayvan Çiftliği ise her zaman sömüren ve sömürülen, ezen ve ezilen siyah ile be- yaz gibi ayrışmaz olarak ilerlediğini ortaya koyar. Gerçekleşen bütün devrimler ha- yal kırıklığıyla sonuçlanmış, başlangıçtaki düzenden farklı bir düzen sunmamışlar- dır. Ezilen ve ezen değişse de bu düzen son bulmayacaktır. Kitapta da gösterildiği gibi dönemin Rus Çarı II. Nicolas'dan bıkan halk, çareyi Lenin ve komünist fikirle- rinde bulmuşlardır fakat değişen tek şey lider olmuştur. Toplumsal düzenin özeti şu cümledir aslında; “Bütün hayvanlar eşittir, ama bazı hayvanlar daha eşittir.” 1984, sosyalizm eleştirisi gibi durup aslında totaliter olan her yapıya karşı bir tep- kinin somutlaşmış hali olarak karşımıza çıkarken, Hayvan Çiftliği ise hem sol dü- şünceyi, hem de sağ ve muhafazakâr düşünceyi rahatsız eder. İlginç olan ise iki kitapta her kesimden kişiler tarafından aynı oranda nefret edilip aynı oranda sevilir. İyi okumalar dileğiyle...