Luviler; Anadolunun Gizemli Halkı

M.Ö. üçüncü bin yılın sonu itibarıyla, Anadolu nüfusları Hint-Avrupa dillerini konuşan üç grubu içeriyordu. Orta ve doğu Anadolunun kimi bölümleri, (modern) Kızılırmak nehrinin (Hitit Marassantiya, Klasik Halys) güney kıyısının tam güneyinde kalan Neşa (Kaneş) kentinden sonra Nesice olarak adlandırılan dili konuşanlarca işgal edilmişti. Dile verilen isim Hitit öncesi Asur Kolonisi döneminde Anadolunun doğu yarısının büyük bir bölümüne yayılmakta olan bir imparatorluğun çekirdeği haline gelen kentteki önemli Hint-Avrupa varlığına işaret etmektedir. Daha sonra Nesice, en azından ilk yıllarında, krallığın politik ve toplumsal yapısında, Hint-Avrupalı Nesice dili konuşanların hâkimiyetine değilse bile, muhtemel varlığına işaret ederek, Hitit krallığının resmi dili haline geldi. Palalar isimli ikinci Hint-Avrupa grubu, daha sonra Paphlagonia olarak bilinen bölgedeki Hatti yurdunun kuzeybatısında yer alıyordu. Batı ve güney Anadoluda ise üçüncü bir Hint-Avrupa grubu mevcuttu. Bunlara Luviler deniliyordu. Luvice konuşan toplumların birden çok etnik yapıya mensup oldukları konusunda şüphe edilemez. Aynı şey Luvice konuşan nüfusun kendisi için de geçerlidir... Luvicenin batı, orta güney ve güney doğu Anadolunun geniş kesimlerinde konuşulduğuna dair ayrıntılı kanıtlar mevcuttur... Luvicenin Eski Hitit döneminde Kizzuwatnada var olduğu ve orada birkaç yüzyıl kaldığı kesin gibidir. Luvicenin ne zaman ve ne derecede bugünkü Suriye topraklarına konuşulan bir dil olarak nüfuz ettiği tartışmalıdır. Hitit İmparatorluğunun on üçüncü yüzyılın sonundaki çöküşünün ardından beş yüzyıl boyunca Luvicenin varlığını sürdürmüş olması kuvvetle muhtemeldir.