Muhafazakar Yahudilik

MUHAFAZAK R YAHUDİLİK [Tarih, Öğretiler, İbadetler ve Güncel Sorunlar] Dr. İsmail BAŞARAN Bu çalışma, Amerikan Yahudiliği içerisinde değerlendirebileceğimiz "gelenek ve değişim"i kendisine motto edinmiş bir Yahudi hareketini ana hatlarıyla anlatmaktadır. Muhafazakâr Yahudilik, Reformist Yahudilerin aksine geleneksel Yahudi Şeriatı (Halaka)'nın bağlayıcılığını ve diğer taraftan Ortodoks Yahudiler gibi düşünmeyip Halaka'nın yeni şartlara göre esnetilerek yorumlanabileceğini kabul ederek bu iki grup arasında orta yolu tutan, 20. yüzyılda orta sınıf American Yahudilerinin en çok itibar ettiği bir Yahudi dinî hareketidir. Tarihsel geçmişi, Almanya'da Reformistlerin İbranice'nin ibadet dili olmasını reddetmesi (1845) gibi Yahudiliği temelden sarsan radikal kararlarına karşı çıkışlarına kadar uzanmaktadır. Hareketin ideolojik önderi Tarihi Ekol'ün savunucusu sayılan Zacharias Frankel'dir. Hareket, içerisinde Frankel'in öğrencilerinin de bulunduğu Alman Yahudilerinin Amerika'ya göçlerinin ardından daha sonra varlığını Amerika'da sürdürmüştür. 1886 yılında eğitime başlayan New York'taki Jewish Theological Seminary (JTS) hareketin rabbi yetiştiren en önemli kurumudur. Solomon Schechter, JTS'in en önemli lideridir ve hareketin Amerika Birleşik Devletleri'nde felsefi babalığını yapmıştır. Bugün Amerika Birleşik Devletleri'nde bir Milyon civarinda Muhafazakâr Yahudi yaşamaktadır.