Tuhfetü'l Ahbab - Şeyh Ubeydullah Nehri

19. yüzyılda protest sûfî kimliğiyle adından söz ettirmiş ve Kürtler adına siyasal angajmanlara sahip bir hareketin lideri olarak ün yapmış Şeyh Ubeydullah Nehrî'nin klasik mesnevî kalıbında kaleme aldığı Tuhfetü'l Ahbâb (dostlara hediye) adlı eser, Müceddidîyye öncesi ve sonrası Nakşî ekollerindeki mesnevî okuma geleneğinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Eser genel olarak Nakşîbendiyye Tarikatı ile bu tarikatın Halidîyye kolunun inanç, usul, prensip ve ritüellerini içerir. Şeyh Ubeydullah'ın, Gazilerim adını verdiği mürid ve müntesiplerinden müteşekkil Kürt ordusuyla 93 Harbine iştirâk ederek yaşananları bir vakanüvis titizliğiyle aynı şiirsel kalıp ve üslup içerisinde kaleme alması, öznesi ve tanığı olduğu olayların kaydını tutmuş olmasıdır. Rusların Erzurum Vilayeti ile Kars ve Beyazıd sancaklarını işgali sırasında II. Abdülhamid'in talebiyle Osmanlının safında yer alarak bu savaşlarda Rus işgaline karşı direnen Kürtlerin önemli bir kısmını sevk ve idare eden Şeyh Ubeydullah, Rus kuşatması altındaki Beyazıd Sancağı ile bu sancağa bağlı bölgelerin kurtarılması ve Güney Kafkasya içlerine kadar sarkan çatışmaların niteliği dahil pek çok bilgi ve hadiseyi kendi gözlem ve değerlendirmeleriyle aktarmıştır. Bu açıdan eser kaynak değerinde olup devlet arşivlerinin resmi söylemlerine alternatif, tarihî bir referanstır.