Mumammed Haydar Duwlati ;Hayatı ve Eserleri

Mirza Muhammed Haydar Duwlati, 1499-1551 yılları arasında yaşamış çok yönlü bir şahsiyettir. Babür Şah'ın teyzesinin oğlu olan Muhammed Haydar, Cengiz Han soyuyla ilişkisinden dolayı Mirza unvanı, Duğlat/Duwlat boyuna bağlı olduğundan Duwlati nispetiyle anılmış bu büyük şahsiyet iyi bir şair, güçlü bir yazar, bilge bir tarihçi, başarılı bir devlet adamı ve komutandır. Keşmir'i ilki Kaşgar hanı Said Han adına, ikincisi ise Babürlü hanı Hümayun Şah adına olmak üzere iki kez fetheden Mirza Haydar, on yıla yakın yönettiği bu ülkenin kültür, sanat, yönetim ve iktisat açısından büyük bir atılım yapmasını sağlamıştır. Mirza Haydar, Cihân-nümâ adlı Türkçe manzum bir eseri de bulunmasına rağmen asıl ününü Orta Asya ve çevresinde 1346-1546 yılları arasında vuku bulan tarihî, siyasi ve içtimai olayları anlatan Farsça Târîh-i Reşîdî adlı kitabıyla kazanmıştır. Târîh-i Reşîdî Orta Asya ve çevresi hakkında araştırma yapan herkesin mutlaka başvurduğu bir kaynaktır.