Din ve Kadastro

Cumhuriyet döneminde ordunun siyaset üzerinde öteden beri geçerli olan resmî gayriresmî iddia ve yönelimlerinin yol açtığı askeri müdahaleler halkasının üçüncüsü olan 12 Eylül döneminde din ehemmiyet taşıyan ve üzerinde durulan bir olgu olmuştur. Bu meyanda dikkat çeken husus Cumhuriyet iktidarları açısından başlangıçtan günümüze müdahale süreçlerini de içeren dini siyasetin imkan kabiliyet ve beklentileri ölçüsünde ve düzeyinde bir kavrayışla ele alma açısından ortak bir tutumun varlığını korumuş olmasıdır. Cumhuriyetin kuruluşunda dini devlet içinde yeni biçimiyle ikame etme tercihi; ideolojik duyarlılıkların dinin devletçe sağlanan eğitim ve hizmetleri üzerindeki belirleyiciliği cemaat ve tarikat yapılarını hükümsüz bırakan düzenlemeler; çeşitli dönemlerde kamusal dinî özgürlüklerin sınırlarını genişleten-daraltan uygulamalar; Diyanetin statü rol ve işlevlerine dair hukuki düzenleme ya da siyasi girişimler gibi çeşitli dinsel tercihler Türkiye'de kurumsal dinî yapıların siyasetin eğilimlerine göre değişen programların daimi parçası olmasından kaynaklanmaktadır. Bu bakımdan tarihsel örneklerin kendi içindeki özgünlüğü genel ilginin dönemsel örnekleri oluşundan gelmektedir.